Bệnh võng mạc tiểu đường là một biến chứng nguy hiểm của bệnh tiểu đường, gây tổn thương các mạch máu ở võng mạc và có thể dẫn đến mù lòa nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Các yếu tố như thời gian mắc bệnh, kiểm soát đường huyết kém, huyết áp cao, và lối sống không lành mạnh đều làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Tuy nhiên, việc khám mắt định kỳ, kiểm soát tốt bệnh tiểu đường, và thực hiện lối sống lành mạnh có thể ngăn ngừa hiệu quả biến chứng này, bảo vệ thị lực lâu dài cho người bệnh.
- Bệnh võng mạc tiểu đường là gì?
Võng mạc, lớp tế bào nhạy sáng nằm ở phía sau mắt, có vai trò quan trọng trong việc chuyển đổi ánh sáng thành tín hiệu điện để não bộ xử lý thành hình ảnh. Võng mạc cần được cung cấp máu liên tục qua mạng lưới các mạch máu nhỏ.
Bệnh võng mạc tiểu đường (Diabetic Retinopathy) là một biến chứng của bệnh tiểu đường, xảy ra do lượng đường trong máu cao gây tổn thương mạch máu nuôi dưỡng võng mạc. Đây là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mù lòa trên thế giới, đặc biệt ở những người tiểu đường trong độ tuổi lao động. Bệnh thường tiến triển chậm và có thể không có triệu chứng trong giai đoạn đầu, nhưng nếu không được điều trị, có thể dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn.
- Nguyên nhân gây ra bệnh võng mạc tiểu đường
Đường huyết cao kéo dài gây tổn thương các mạch máu nhỏ trong cơ thể, đặc biệt ở mắt. Những thay đổi tại các mạch máu võng mạc có thể dẫn đến các tổn thương trong võng mạc, như:
- Tắc nghẽn mạch máu: Cản trở sự cung cấp oxy và dinh dưỡng cho võng mạc.
- Rò rỉ hoặc chảy máu: Do thành mạch bị tổn thương, chất lỏng thấm ra ngoài gây phù nề võng mạc.
- Phát triển mạch máu mới (tân mạch): Khi võng mạc thiếu máu, cơ thể phản ứng bằng cách hình thành các mạch máu mới. Tuy nhiên, những mạch máu này mỏng manh, dễ vỡ, gây ra xuất huyết trong võng mạc hoặc dịch kính, dẫn đến nguy cơ bong võng mạc.
- Ai có nguy cơ mắc bệnh võng mạc tiểu đường?
Bất kỳ ai mắc bệnh tiểu đường, dù là tuýp 1, tuýp 2, hay tiểu đường thai kỳ, đều có nguy cơ mắc bệnh võng mạc tiểu đường. Nguy cơ cao hơn ở những người:
- Đã mắc bệnh tiểu đường trong thời gian dài.
- Có đường huyết không được kiểm soát tốt.
- Bị huyết áp cao hoặc cholesterol máu cao.
- Hút thuốc lá hoặc có lối sống ít vận động.
Theo thời gian, hơn một nửa số người mắc bệnh tiểu đường có thể phát triển bệnh võng mạc. Trong hai thập kỷ đầu sau chẩn đoán, gần như tất cả bệnh nhân tiểu đường tuýp 1 và khoảng 60% bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 có nguy cơ bị tổn thương võng mạc.
- Triệu chứng của bệnh võng mạc tiểu đường
Bệnh võng mạc tiểu đường thường không có triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên, ở giai đoạn sau, người bệnh có thể gặp các dấu hiệu như:
- Thị lực giảm dần hoặc mờ nhòe.
- Nhìn thấy các đốm đen hoặc hình dạng lạ lơ lửng trong tầm nhìn.
- Tầm nhìn không đều hoặc khó nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu.
- Đau mắt, đỏ mắt.
- Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể mất thị lực đột ngột.
Những triệu chứng này không có nghĩa là bạn bị bệnh võng mạc tiểu đường, nhưng nếu bạn bị tiểu đường và có các dấu hiệu này, bạn cần đến gặp bác sĩ để kiểm tra. Bên cạnh đó, việc khám mắt định kỳ với bác sĩ chuyên khoa mắt là rất quan trọng để phát hiện sớm các tổn thương ở võng mạc, ngay cả khi chưa có triệu chứng.
- Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh võng mạc tiểu đường?
Mặc dù bệnh võng mạc tiểu đường có thể dẫn đến mù lòa, nhưng với việc chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, 95% các trường hợp mất thị lực có thể được ngăn ngừa.
Một số biện pháp giúp phòng ngừa biến chứng này bao gồm:
5.1. Kiểm soát tốt bệnh tiểu đường và các bệnh lý liên quan:
- Duy trì đường huyết, huyết áp và cholesterol ở mức ổn định.
- Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh, vận động thường xuyên và uống thuốc theo chỉ định.
- Khám mắt định kỳ:
- Người mắc bệnh tiểu đường nên khám mắt định kì, ít nhất mỗi năm một lần để phát hiện sớm tổn thương võng mạc, theo khuyến cáo của Viện Mắt Quốc gia Hoa Kỳ (NEI).
- Thay đổi lối sống:
- Tránh hút thuốc, hạn chế rượu bia và duy trì cân nặng hợp lý.
- Thực hiện các bài tập thể dục đều đặn để tăng cường sức khỏe tổng thể.
Kết luận
Bệnh võng mạc tiểu đường là một biến chứng nghiêm trọng nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát. Việc nâng cao nhận thức, kiểm soát đường huyết, thực hiện khám mắt định kỳ, và duy trì lối sống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ thị lực cho người mắc bệnh tiểu đường. Đừng đợi đến khi xuất hiện các triệu chứng rõ ràng, hãy hành động ngay hôm nay để bảo vệ đôi mắt của bạn.
Máy đo đường huyết liên tục 3P của FPT MediCare: Người bạn đồng hành để kiểm soát đường huyết hiệu quảĐể góp phần vào sứ mệnh kiểm soát đường huyết hiệu quả và an toàn cho bệnh nhân tiểu đường, FPT MediCare đang tiên phong trong phát triển công nghệ theo dõi đường huyết, trong đó có máy đo đường huyết liên tục 3P. Thiết bị này giúp bạn theo dõi đường huyết liên tục trong 14 ngày và hiển thị trực quan trên ứng dụng điện thoại, cho phép người dùng nắm bắt chi tiết biến động đường huyết, từ đó cá nhân hóa chế độ ăn uống và tập luyện. Ngoài ra, tính năng cảnh báo thông minh, chia sẻ dữ liệu với người thân và bác sĩ, cùng công nghệ bảo mật cao đảm bảo an toàn thông tin và tăng cường sự an tâm. Máy đo đường huyết 3P mang đến cuộc sống tự do, tận hưởng khoảnh khắc và làm chủ sức khỏe mỗi ngày. Để tìm hiểu thêm về máy đo đường huyết liên tục 3P, bạn có thể tham khảo thêm sản phẩm hoặc các bài viết khác tại website https://fptmedicare.vn/.
Bài viết tham khảo nguồn:
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC9554771
https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/B9780323999670000843
http://benhvien108.vn/benh-vong-mac-dai-thao-duong.htm
https://www.nhs.uk/conditions/diabetic-retinopathy
https://nei.nih.gov/learn-about-eye-health/eye-conditions-and-diseases/diabetic-retinopathy