Ths. Ds. Phan Minh Hải
1. Đâu là nguyên nhân khiến bạn mắc tiểu đường loại 1?
Bệnh tiểu đường tuýp 1, còn được gọi là tiểu đường insulin-dependent hoặc tiểu đường trẻ em, là một trong những căn bệnh mãn tính phổ biến trên khắp thế giới. Bệnh này xuất phát từ một sự cố trong hệ thống miễn dịch của cơ thể, dẫn đến việc tuyến tụy không thể sản xuất đủ insulin – một hormone cần thiết để điều chỉnh đường huyết.
Mặc dù nguyên nhân cụ thể vẫn còn nhiều khả năng chưa được hiểu rõ hoặc cần nhiều nghiên cứu hơn, nhưng hiện nay, các nhà khoa học đã xác định một số yếu tố chính có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh tiểu đường tuýp 1.
1.1 Di truyền và yếu tố môi trường
Một yếu tố di truyền đóng vai trò quan trọng trong việc người bệnh tiểu đường tuýp 1 có khả năng cao hơn để phát triển bệnh. Bệnh Tiểu Đường Tuýp 1 không chỉ do một gen đơn lẻ gây ra. Thực tế, có nhiều gen tham gia. Những gen này không phải “gây” bệnh, nhưng làm tăng khả năng bị bệnh. Càng nhiều gen nguy cơ, cơ hội mắc bệnh càng cao.
Nhưng cũng không phải bạn có nhiều gen nguy cơ cao là chắc chắn bị bệnh. Ví dụ, cặp anh em sinh đôi giống nhau về gen mà một người bị bệnh, người kia thì không. Điều này chứng tỏ nguy cơ bị bệnh không chỉ do gen.
Số người bị bệnh Tiểu Đường Tuýp 1 đang tăng. Số người bị bệnh tăng nhanh không chỉ vì gen – gen của chúng ta không thay đổi nhanh như vậy. Có nguyên nhân khác đóng góp vào việc này.
Các nhà khoa học nghĩ rằng môi trường cũng có ảnh hưởng. Môi trường kết hợp với gen nguy cơ gây bệnh Tiểu Đường Tuýp 1. Những yếu tố như nhiễm trùng virus, tiếp xúc với các chất gây kích thích miễn dịch có thể góp phần kích hoạt hệ thống miễn dịch tấn công tuyến tụy.
1.2 Có Phải Vi-rút Gây Bệnh Tiểu Đường Tuýp 1?
Vi-rút là một loại vi khuẩn nhỏ nhưng có thể gây ra bệnh. Có một loại vi-rút tên là “Vi-rút Ruột Nhập” (HEVs) có thể liên quan đến bệnh Tiểu Đường Tuýp 1. HEVs là những người bạn không mời vào cơ thể, chúng vào qua đường ăn uống kém vệ sinh.
Một số HEVs nổi tiếng là vi-rút gây bệnh bại liệt, nhưng hầu hết các HEVs không gây hại nghiêm trọng, chúng có thể gây cảm cúm thông thường và cơ thể sẽ loại bỏ chúng một cách tự nhiên.
Các nhà khoa học đã tìm thấy chút dấu vết của HEVs trong các mẫu từ tuyến tụy của những người vừa bị chẩn đoán mắc bệnh Tiểu Đường Tuýp 1 và cả trong mẫu từ những người sống với bệnh này từ lâu.
Có một số nghiên cứu nói rằng nếu người mẹ bị nhiễm HEV khi mang thai, thì nguy cơ trẻ nhỏ mắc bệnh Tiểu Đường Tuýp 1 sẽ cao hơn. Nhưng chưa có kết quả chính xác nào cho việc này. Chúng ta biết hệ miễn dịch của cơ thể sẽ phản ứng với vi-rút, nhưng vẫn chưa rõ làm sao vi-rút HEV có thể gây bệnh Tiểu Đường Tuýp 1. Có một số ý thuyết về điều này:
- Vi-rút HEV có thể giống với một phần của tế bào sản xuất insulin trong cơ thể, khiến hệ miễn dịch tấn công nhầm vào chúng.
- Nhiễm vi-rút HEV có thể khiến cơ thể phản ứng với tế bào insulin một cách lạ lùng, gây ra vấn đề.
- Nhiễm vi-rút HEV có thể làm thay đổi cách tế bào sản xuất insulin hoạt động, khiến chúng trở nên lạ lùng và bị hệ miễn dịch tấn công.
1.3 Những Vi Khuẩn Trong Dạ Dày gây ra tiểu đường tuýp 1
Trong dạ dày của chúng ta có nhiều vi khuẩn và vi sinh vật nhỏ khác sống. Chúng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như cách hệ miễn dịch hoạt động và cách chúng ta phân giải đường huyết.
Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến vi sinh trong dạ dày, như cách một em bé được sinh ra (sinh thường hay sinh mổ), cách chúng ta ăn uống từ bé và việc dùng kháng sinh.
Tất cả những điều này liên quan đến cách vi sinh vật phát triển và có độ đa dạng cao, điều này có vẻ quan trọng trong việc phát triển bệnh Tiểu Đường Tuýp 1. Các nghiên cứu cho thấy ở trẻ bị bệnh Tiểu Đường Tuýp 1, có những vi khuẩn khác so với trẻ không bị bệnh.
1.4 Chế độ ăn uống
Các nhà khoa học đã đặt câu hỏi liệu chế độ ăn uống của chúng ta trong thời thơ ấu có thể ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh tiểu đường Loại 1 hay không. Sữa bò, gluten, ngũ cốc, omega-3, vitamin D và việc cho con bú đều đang được nghiên cứu. Nhưng bằng chứng thường trái ngược nhau, khiến khó xác định yếu tố nào có thể là quan trọng nhất, cả trong việc bảo vệ mọi người khỏi phát triển Loại 1 hoặc tăng rủi ro.
2. Những Lưu Ý Quan Trọng Khi Mới Mắc Bệnh Tiểu Đường Tuýp 1
- Tìm Hiểu Về Bệnh:
Học về bệnh tiểu đường Loại 1. Hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị. Điều này giúp bạn tự tin trong việc quản lý bệnh.
- Thực Hiện Chế Độ Ăn Uống Đúng: Hỏi bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng về chế độ ăn uống phù hợp cho người mắc bệnh. Theo dõi lượng carbohydrate và kiểm soát khẩu phần ăn.
- Quản Lý Tiêm Insulin: Nếu cần tiêm insulin, học cách thực hiện đúng cách. Hãy hỏi bác sĩ hoặc y tá để biết cách chọn vị trí tiêm và lên lịch tiêm.
- Theo Dõi Đường Huyết: Theo dõi đường huyết thường xuyên. Điều này giúp bạn hiểu rõ tình trạng sức khỏe của mình và điều chỉnh điều trị khi cần.
- Hoạt Động Thể Chất: Hỏi bác sĩ về việc tham gia hoạt động thể chất. Điều này có thể giúp kiểm soát đường huyết và cải thiện sức khỏe tổng thể.
- Hỗ Trợ Tâm Lý: Nắm rõ rằng mắc bệnh có thể gây căng thẳng tinh thần. Tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè hoặc tư vấn tâm lý nếu cần.
- Kế Hoạch Khẩn Cấp: Hãy luôn mang theo nguồn đường dự phòng, thuốc insulin hoặc thiết bị kiểm tra đường huyết khi ra ngoài.
- Chăm Sóc Đúng Cách: Hãy chăm sóc đúng cách cho các thiết bị như bút tiêm insulin hoặc máy đo đường huyết.
- Liên Hệ Bác Sĩ: Luôn giữ liên lạc với bác sĩ và thường xuyên kiểm tra sức khỏe.
- Kết Nối Với Người Cùng Bệnh: Tham gia cộng đồng hỗ trợ cho người mắc bệnh tiểu đường. Chia sẻ kinh nghiệm và học hỏi từ những người cùng cảnh ngộ.
Mặc dù mới mắc bệnh là một thách thức, nhưng hãy nhớ rằng bạn không đơn độc. Có rất nhiều nguồn hỗ trợ và kiến thức để giúp bạn quản lý bệnh tiểu đường Loại 1 một cách hiệu quả và duy trì 1 cuộc sống lành mạnh
Tóm lại, Các nhà khoa học hiện vẫn chưa thể hiểu rõ mọi thứ, và không chắc liệu những yếu tố riêng lẻ hoặc kết hợp có thể gây ra bệnh tiểu đường Loại 1 hay không. Có thể thời điểm và môi trường đóng vai trò quan trọng, và mỗi người có thể bị ảnh hưởng theo cách khác nhau.
Dù khó khăn là vậy, nhưng các nhà khoa học vẫn đang cố gắng nỗ lực tìm ra nguyên nhân chính xác, giúp chúng ta tìm ra cách ngăn ngừa, trì hoãn hoặc thậm chí chữa bệnh tiểu đường Loại 1 trong tương lai.
Có thể bạn quan tâm:
- Ai sẽ có nguy cơ cao mắc tiểu đường tuýp 1?
- Các loại thuốc phổ biến điều trị bệnh Tiểu đường Tuýp 1
- Bạn có đang thực sự hiểu rõ về bệnh tiểu đường tuýp 1
- Giải đáp thắc mắc: Liệu có thể chữa khỏi bệnh tiểu đường?
- Có thể trị bệnh tiểu đường bằng thuốc đông y?
Bài viết tham khảo nguồn:
duongph