Suy nút xoang là nguyên nhân hàng đầu gây chậm nhịp xoang trên lâm sàng. Có rất nhiều khuyến cáo y khoa về nguyên nhân và mức độ nguy hiểm của suy nút xoang. Nhờ vậy, các nhà khoa học đã tìm ra những phương pháp hỗ trợ giúp người dân có thể phòng tránh và điều trị hiệu quả căn bệnh này.

Vậy chúng ta hãy cùng tìm hiểu xem thế nào là suy nút xoang, bệnh này có nguy hiểm không, nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ cũng như làm thế nào để dự phòng và điều trị suy nút xoang nhé!

1. Suy nút xoang là gì? Suy nút xoang có nguy hiểm không?

Hội chứng suy nút xoang ( bệnh lý suy nút xoang) hay còn được gọi là Rối loạn chức năng nút xoang là tình trạng nút xoang bị giảm chức năng hoặc không có khả năng phát nhịp theo sinh lý bình thường.

Nút xoang là một nút hình dấu phẩy, dài khoảng 8 mm, rộng 2 mm, nằm ở góc trên phải của tâm nhĩ phải. Nó chính là bộ phận tạo nhịp, nơi chịu trách nhiệm bắt đầu nhịp tim. Khi có bất thường (suy giảm chức năng) ở nút xoang, sự khởi động nhịp sẽ bị sai sót, từ đó dẫn đến bất thường về nhịp tim.

Hình ảnh nút xoang ở tim

Có nhiều câu hỏi được đặt ra rằng suy nút xoang có nguy hiểm hay không, có ảnh hưởng đến sức khỏe hay không?

Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần chia thành 2 nhóm hậu quả của suy nút xoang

❖ Suy nút xoang dẫn tới những bất thường nhẹ và vừa:

– Ngất xỉu, mệt mỏi, chóng mặt

– Hồi hộp, đánh trống ngực (biểu hiện của rối loạn nhịp tim )

– Mạch chậm (nhịp xoang chậm)

– Suy giảm trí nhớ, giảm khả năng tập trung,..

– Giấc ngủ bị gián đoạn

– Thay đổi tính tình

❖ Suy nút xoang gây những hậu quả nghiêm trọng:

– Khó thở, đau ngực dữ dội

– Suy tim

– Ngưng tim đột ngột

– Tiến triển thành rung nhĩ (dễ hình thành huyết khối gây tắc mạch não- nhồi máu não, tắc mạch vành – nhồi máu cơ tim cấp, tắc mạch phổi,..)

– Đột quỵ

Như vậy, suy nút xoang gây nên những tác động rất xấu đến sức khỏe người mắc bệnh, thậm chí đe dọa tính mạng của chúng ta trong trường hợp tiến triển nặng.

Hình ảnh suy nút xoang qua hình ảnh sóng điện tim

2 . Tại sao “tôi” lại bị mắc suy nút xoang?

2.1. Nguyên nhân dẫn đến suy nút xoang là gì?

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng suy nút xoang. Thông thường, chúng được chia thành 2 nhóm như sau:

❖ Nguyên nhân tại tim (thường gặp) bao gồm:

– Tổn thương hoặc sẹo của tim tại vị trí nút xoang sau phẫu thuật.

– Do bệnh tật hoặc tình trạng sức khỏe khác gây ra mô sẹo ở tâm nhĩ phải

– Bệnh lý tim mạch: tổn thương hệ thống dẫn truyền của tim, tim bẩm sinh, bệnh lý mạch vành

– Đột biến gen hay bất thường nhiễm sắc thể

– Sự suy giảm chức năng cơ tim tại tâm nhĩ phải do tuổi tác (yếu tố nguy cơ phổ biến nhất)

– Sự thoái hóa của các tế bào tạo nhịp tim.

❖ Nguyên nhân ngoài tim có thể gặp:

– Bệnh lý tuyến giáp: Thiểu năng tuyến giáp, suy giáp,…

– Sau phẫu thuật tại vị trí gần tâm nhĩ phải

– Rối loạn điện giải: nhiễm toan máu nặng,…

– Tình trạng ngưng thở khi ngủ

– Mắc bệnh thần kinh cơ, nổi bật là loạn dưỡng cơ

– Nhiễm trùng, nặng nhất trong trường hợp nhiễm trùng huyết.

– Ngộ độc một số thuốc : thuốc điều trị huyết áp, thuốc trợ tim, thuốc điều trị sốt rét,..

2.2. Ai là đối tượng có nguy cơ cao mắc bệnh này?

Suy xoang là bệnh lý có thể gặp ở bất kỳ ai, kể cả những người trẻ tuổi khỏe mạnh. Tuy nhiên có một nhóm đối tượng đã được chứng minh có nguy mắc bệnh cơ cao hơn hẳn, bao gồm:

❖ Người cao tuổi

❖ Các yếu tố liên quan tim mạch:

– Người có tiền sử gia đình mắc bệnh tim bẩm sinh hoặc các bệnh lý tim mạch mạn tính

– Trải qua cuộc phẫu thuật ở tim hoặc vùng lân cận tâm nhĩ phải

❖ Hút thuốc và sử dụng các chất kích thích gây nghiện

❖ Thừa cân, béo phì

❖ Các bệnh lý nguy cơ cao:

– Huyết áp cao

– Mỡ máu

– Bệnh tiểu đường

– Bệnh lý tuyến giáp

Những đối tượng có nguy cơ cao mắc suy nút xoang

3. Chúng ta cần làm gì để phòng tránh và điều trị suy nút xoang?

Suy nút xoang có thể gây nên những ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, thậm chí đe dọa tính mạng của con người, do đó việc dự phòng chậm nhịp xoang có vai trò hết sức quan trọng:

❖ Đối với những người chưa phát hiện mắc bệnh

❖ Chế độ ăn uống khoa học:

– Uống không quá 1,5-2 L nước/ ngày, ăn không quá 2 g muối/ngày

– Ăn tăng cường rau xanh và trái cây theo mùa,

– Sử dụng ngũ cốc nguyên hạt, thực phẩm nhiều chất xơ,

– Chọn thịt ít béo ( có tỷ lệ nạc mỡ cân đối), sữa ít béo và các sản phẩm thay thế (chẳng hạn như sữa đậu nành)

❖ Không nên dùng các chất kích thích ( rượu, bia, thuốc lá, thuốc lá điện tử..)

❖ Nên tập thể dục nhẹ nhàng vừa sức hằng ngày. Trong đó đi bộ là một lựa chọn đạt hiệu quả rõ rệt.

❖ Quản lý và điều trị tốt bệnh nền (nếu có): tăng huyết áp, đái tháo đường, rối loạn nhịp tim, rối loạn chuyển hóa lipid.

Phương pháp phòng ngừa suy nút xoang hiệu quả

❖ Đối với những bệnh nhân đã được chẩn đoán suy nút xoang: việc theo dõi điều trị lâu dài góp phần giúp mang lại hiệu quả điều trị rõ rệt, tránh những tiến triển xấu có thể xảy ra:

– Tuân thủ điều trị tuyệt đối

– Chuẩn bị tâm lý thật tốt với việc sẽ chung sống với bệnh

– Thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống theo hướng dẫn của bác sĩ

– Tái khám theo đúng lịch hẹn của lần khám trước.

– Tới cơ sở y tế có khả năng điều trị để kiểm tra ngay khi xuất hiện bất thường.

Hiện nay, cùng với sự phát triển của y học, các nhà khoa học đã tìm ra nhiều phương pháp điều trị bệnh lý suy nút xoang:

✔ Dùng thuốc: trong trường hợp suy nút xoang do dùng thuốc huyết áp hay ngộ độc các thuốc điều trị bệnh tim, sốt rét,.. thì các bác sĩ có thể chỉ định thay đổi thuốc để giảm tối đa ảnh hưởng của thuốc nên nút xoang.

✔ Sử dụng máy điều hòa nhịp tim: trong những trường hợp không tìm ra nguyên nhân hoặc không thể điều trị can thiệp được, các bác sĩ có thể lựa chọn thiết bị hỗ

trợ để đưa nhịp tim người bệnh về giới hạn bình thường. Nhờ đó giảm thiểu tối đa tiến triển xấu của bệnh.

Nhìn chung, thông qua những hiểu biết về bệnh suy nút xoang và sự nguy hiểm của bệnh, chúng ta cần phải quan tâm hơn đến sức khỏe tim mạch của mình. Đồng thời mỗi người nên thay đổi lối sống để tránh mắc bệnh suy nút xoang và ngăn bệnh tiến triển nặng hơn.

Bài viết tham khảo nguồn:

https://www.jacc.org/doi/10.1016/j.jacc.2014.05.029?_ga=2.206337558.465502073.1696915871-1569545758.1696915871 https://www.ahajournals.org/doi/10.1161/01.CIR.47.3.635

https://www.nhs.uk/conditions/pacemaker-implantation/why-its-done/ https://www.heartandstroke.ca/heart-disease/conditions/heart-failure