Khoai lang, một loại củ phổ biến ở các vùng nhiệt đới và cận nhiệt đới, không chỉ là món ăn quen thuộc trong nhiều nền văn hóa mà còn là một thực phẩm giàu dinh dưỡng. Đối với những người mắc bệnh tiểu đường, việc lựa chọn thực phẩm phù hợp là rất quan trọng để kiểm soát lượng đường trong máu. Vậy khoai lang có phải là lựa chọn an toàn? Hãy cùng FPT MediCare tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
1. Lợi ích dinh dưỡng của khoai lang
Khoai lang được coi là một trong những loại rau củ bổ dưỡng nhất nhờ chứa nhiều chất dinh dưỡng quan trọng:
- Đường đơn và carbohydrate phức tạp: nguồn dinh dưỡng quan trọng, cung cấp năng lượng cần thiết cho cơ thể.
- Chất xơ: Hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh, giúp no lâu hơn, giảm thiểu lượng thức ăn và làm chậm quá trình hấp thụ đường vào máu, giúp ổn định đường huyết.
- Beta-carotene: Một nguồn vitamin A, tốt cho thị lực và tăng cường miễn dịch.
- Vitamin C và B6
- Chất chống oxy hóa: Như anthocyanin, giúp bảo vệ cơ thể khỏi tác động của gốc tự do, giảm nguy cơ mắc bệnh mãn tính và viêm nhiễm.
- Khoáng chất: Kali, magie, và canxi, giúp kiểm soát huyết áp và hỗ trợ chức năng cơ bắp.
2. Khoai lang và bệnh tiểu đường
Mặc dù khoai lang chứa nhiều tinh bột (lên đến 20g trong 100g củ), điều này không có nghĩa là người mắc bệnh tiểu đường cần tránh hoàn toàn loại củ này.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khoai lang có tiềm năng lớn trong việc kiểm soát đường huyết ở người bệnh tiểu đường tuýp 2. Nhờ các hợp chất hoạt tính sinh học và chất xơ, khoai lang có thể cải thiện các chỉ số đường huyết và giảm chỉ số HbA1c. Các thử nghiệm lâm sàng đã chứng minh rằng việc bổ sung khoai lang vào chế độ ăn hàng ngày có thể giúp ổn định đường huyết lâu dài mà không gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng. Carbohydrate trong khoai lang giúp làm giảm tình trạng kháng insulin, ngăn ngừa tăng đột biến đường huyết.
Ngoài ra, khoai lang còn có khả năng chống oxy hóa, chống xơ cứng, ức chế quá trình glycation và bảo vệ các cơ quan khác. Tuy nhiên, vẫn cần thêm nhiều nghiên cứu sâu hơn để đánh giá đầy đủ tác dụng của khoai lang trong điều trị bệnh tiểu đường tuýp 2, đặc biệt là ở các nhóm dân số khác nhau và trong các chế độ ăn đa dạng.
Tổ chức Thực phẩm và Sức khỏe Thế giới (WHFO) đã công nhận khoai lang là loại cây trồng có hoạt tính “kháng tiểu đường”. Khoai lang tươi có chỉ số đường huyết (GI) thấp, trong khoảng 32-41. Khoai lang luộc/hấp có GI khoảng 44, thấp hơn so với nhiều loại thực phẩm giàu tinh bột khác, chúng có thể không làm lượng đường trong máu tăng vọt, giúp kiểm soát lượng đường trong máu hiệu quả hơn.
Lưu ý: Chỉ số đường huyết – tốc độ làm tăng lượng đường trong máu – có thể thay đổi tùy thuộc vào cách bạn chế biến chúng. Khoai lang chiên và nướng có GI cao hơn đáng kể: khoai lang chiên (GI 75), khoai lang nướng (GI 82).
3. Các loại khoai lang và đặc điểm dinh dưỡng
Khoai lang có nhiều loại với đặc tính dinh dưỡng khác nhau:
- Khoai lang ruột trắng:
- Giàu carbohydrate phức hợp và chất xơ, giúp ngăn ngừa tăng đột biến đường huyết.
- Chứa caiapo, một hợp chất có khả năng giảm lượng đường huyết và cholesterol.
- Khoai lang tím:
- Giàu anthocyanin, có đặc tính chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp ngăn ngừa bệnh tiểu đường, tim mạch, ung thư và suy giảm chức năng thần kinh.
- Có nồng độ axit phenolic cao, hỗ trợ cải thiện độ nhạy insulin.
- Khoai lang cam:
- Có vị ngọt hấp dẫn và màu vàng đến cam đẹp mắt.
- Nổi bật với hàm lượng beta-carotene cao, giúp cải thiện sức khỏe thị lực và miễn dịch.
- Có hàm lượng chất xơ cao hơn và chỉ số GI thấp hơn so với khoai tây trắng, có thể là lựa chọn lành mạnh hơn cho những người mắc bệnh tiểu đường.
4. Khoai lang trong chế độ ăn uống của người tiểu đường
Người mắc bệnh tiểu đường có thể đưa khoai lang vào chế độ ăn uống một cách hợp lý bằng cách:
- Kiểm soát khẩu phần ở mức độ vừa phải: khoai lang vẫn chứa carbohydrate cao, dễ làm tăng lượng đường trong máu nếu ăn quá nhiều.
- Ưu tiên cách chế biến lành mạnh: Như luộc, hấp, hoặc nấu chậm thay vì nướng hoặc chiên.
- Kết hợp với thực phẩm khác: Ví dụ, ăn khoai lang kèm rau xanh, chất béo lành mạnh hoặc protein (từ thịt, cá hoặc đậu) để giảm tốc độ hấp thụ đường.
Kết luận:
Khoai lang là một lựa chọn thực phẩm bổ dưỡng và có thể phù hợp trong chế độ ăn của người mắc bệnh tiểu đường khi được tiêu thụ ở mức độ vừa phải và chế biến đúng cách. Các chất dinh dưỡng mạnh mẽ trong loại củ này không chỉ giúp kiểm soát đường huyết mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe toàn diện. Tuy nhiên, việc theo dõi và kiểm soát khẩu phần là yếu tố then chốt để đảm bảo khoai lang thực sự trở thành một phần của chế độ ăn uống lành mạnh.
Mặc dù khoai lang mang lại nhiều lợi ích, người mắc bệnh tiểu đường cần lưu ý duy trì một chế độ ăn uống lành mạnh, tham vấn ý kiến bác sĩ đặc biệt khi có ý định thay đổi chế độ ăn uống hoặc kết hợp với thuốc, và theo dõi đường huyết sau khi ăn để điều chỉnh khẩu phần phù hợp.
FPT MediCare đang tiên phong trong việc quản lý bệnh tiểu đường tại Việt Nam với máy đo đường huyết liên tục 3P, một sản phẩm kết hợp tối ưu giữa công nghệ hiện đại và y học. Với khả năng theo dõi đường huyết liên tục, cập nhật mỗi 3 phút, người dùng có thể dễ dàng theo dõi biến động đường huyết suốt 24/7, ngay cả khi đang di chuyển. Bằng ứng dụng điện thoại, người dùng có thể dễ dàng biết được các biến động đường huyết, từ đó đánh giá rõ ràng hơn tác động của chế độ ăn, luyện tập và thuốc men. Điều này giúp người bệnh điều chỉnh lối sống và điều trị một cách hiệu quả hơn. Bên cạnh đó, máy đo 3P còn đảm bảo tính bảo mật cao cho dữ liệu người dùng, giúp người bệnh yên tâm hơn khi sử dụng. Nhờ những ưu điểm vượt trội này, máy đo 3P không chỉ là một thiết bị y tế mà còn là một người bạn đồng hành đáng tin cậy, hỗ trợ người bệnh tiểu đường kiểm soát tốt bệnh tật và nâng cao chất lượng cuộc sống. Để tìm hiểu thêm về máy đo 3P, bạn có thể tham khảo thêm các bài viết về sản phẩm ở website https://fptmedicare.vn/.
Bài viết tham khảo nguồn:
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6486146
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6593376
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC3980565
https://diabetesfoodhub.org/blog/whats-season-sweet-potatoes
https://www.ars.usda.gov/ARSUserFiles/60701000/Sweetpotato%20Publications/s141.pdf
https://www.healthline.com/health/diabetes/sweet-potato-diabetes
https://www.verywellhealth.com/sweet-potatoes-and-diabetes-5105171