Tình trạng chuột rút ở bệnh nhân tiểu đường 

Bệnh tiểu đường (đái tháo đường) là tình trạng tăng đường huyết kéo dài, gây tổn thương đến mạch máu và dây thần kinh. Một trong những biến chứng thường gặp là chuột rút cơ, đặc biệt là ở vùng chân. 

Chuột rút khiến người bệnh đau nhói, co cứng cơ, cảm giác ngứa ran hoặc tê bì, thường xuất hiện vào ban đêm hoặc khi nghỉ ngơi. Trong một số trường hợp nặng, người bệnh có thể bị co giật cơ hoặc đau kéo dài sau cơn chuột rút. 

1. Nguyên nhân chuột rút ở người tiểu đường 

Chuột rút có thể là dấu hiệu của tổn thương thần kinh ngoại vi điều khiển vận động – biến chứng thường gặp khi đường huyết tăng cao kéo dài. Ngoài ra, người bệnh tiểu đường còn có thể bị chuột rút do các yếu tố sau: 

• Bệnh mạch máu ngoại vi: Gây thiếu máu nuôi dưỡng chi dưới, dẫn đến đau và chuột rút ở đùi hoặc bắp chân khi đi bộ. 

• Mất cân bằng điện giải: Khiến cơ khó co giãn bình thường, dễ dẫn đến chuột rút. 

• Hạ đường huyết: Làm rối loạn hoạt động của cơ và thần kinh. 

Hình 1. Tình trạng chuột rút do tiểu đường khi đang đi bộ 

2. Kiểm soát cơn chuột rút do tiểu đường 

Việc kiểm soát chuột rút phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ triệu chứng của từng người bệnh. Tuy nhiên, duy trì đường huyết ổn định luôn là mục tiêu điều trị hàng đầu. 

Nhiều nghiên cứu cho thấy, kiểm soát đường huyết tốt giúp làm chậm tiến triển các biến chứng mạch máu nhỏ, trong đó có bệnh lý thần kinh – nguyên nhân chính gây chuột rút. 

Một số biện pháp giúp giảm và phòng ngừa chuột rút do tiểu đường: 

• Ngừng hút thuốc lá: Việc bỏ thuốc lá giúp giảm nguy cơ tổn thương thần kinh, hạn chế bệnh mạch máu ngoại biên và phòng ngừa tình trạng chuột rút. 

• Duy trì chế độ dinh dưỡng và vận động hợp lý: Ăn uống khoa học kết hợp tập luyện đều đặn giúp kiểm soát tốt đường huyết, mỡ máu và huyết áp. Nhờ đó, mạch máu và hệ thần kinh được bảo vệ, giảm nguy cơ xuất hiện chuột rút. 

• Bổ sung vitamin B12: Người bệnh tiểu đường khi sử dụng thuốc điều trị trong thời gian dài có thể bị thiếu hụt vitamin B12, dẫn đến tổn thương thần kinh ngoại biên và gây ra chuột rút. Vì vậy, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn bổ sung vitamin B12 đúng cách và an toàn.

3.  Kết Luận và Lời Khuyên  

Chuột rút là dấu hiệu cảnh báo sớm của các biến chứng thần kinh và mạch máu ở người tiểu đường. 

Người bệnh tiểu đường nên kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm dấu hiệu chuột rút và các biến chứng liên quan. Việc theo dõi thường xuyên giúp bác sĩ có hướng điều trị phù hợp, kiểm soát hiệu quả cả bệnh tiểu đường lẫn các biến chứng thần kinh, mạch máu. 

Hình 3. Sử dụng công cụ hiện đại quản lý đường huyết hạn chế cơn chuột rút  

Duy trì đường huyết trong ngưỡng mục tiêu là yếu tố quan trọng giúp giảm nguy cơ biến chứng của bệnh tiểu đường. Sử dụng các thiết bị hiện đại như máy đo đường huyết liên tục (CGM) kết hợp với lối sống lành mạnh sẽ giúp người bệnh nâng cao chất lượng cuộc sống, giảm chuột rút và hạn chế biến chứng khác của bệnh tiểu đường. 

Tài liệu tham khảo 

1.https://www.diabetes.org.uk/about-diabetes/looking-after-diabetes/complications/diabetes-leg-pain  

2. Wyatt LH, Ferrance RJ. The musculoskeletal effects of diabetes mellitus. J Can Chiropr Assoc.