Người bệnh đái tháo đường cần chú ý khi ăn rau củ vì không phải loại nào cũng phù hợp. Một số loại rau người tiểu đường không nên ăn như khoai tây, khoai lang, và củ cải vàng do chúng có chỉ số đường huyết cao, dễ làm tăng nhanh mức đường huyết. Trong bài viết này, FPT Medicare sẽ cung cấp danh sách các loại rau không phù hợp và cách lựa chọn thực phẩm tốt cho sức khỏe người bệnh.
1. Rau củ có chỉ số đường huyết cao
Người bệnh đái tháo đường cần ăn nhiều rau củ vì nguồn dinh dưỡng đa dạng và lợi ích đã được chứng minh của chúng đối với bệnh. Bên cạnh đó, một số loại rau củ có thể không phù hợp với chế độ ăn của người tiểu đường, nhất là các loại có chỉ số đường huyết (GI) cao. Chỉ số đường huyết (GI) là một giá trị quan trọng giúp chúng ta hiểu rõ cách cơ thể hấp thụ đường từ các loại thực phẩm. Thực phẩm có GI cao sẽ làm tăng nhanh chóng mức đường huyết, trong khi những thực phẩm có GI thấp lại giúp đường huyết tăng chậm và ổn định hơn. Việc nắm bắt chỉ số GI của thực phẩm giúp bạn lựa chọn những món ăn phù hợp để duy trì sức khỏe và kiểm soát đường huyết hiệu quả. Việc nhận biết loại rau người tiểu đường không nên ăn là rất quan trọng.
Một số loại rau củ có chỉ số đường huyết cao mà bạn cần lưu ý:
• Khoai tây: Khoai tây là loại rau củ chứa nhiều tinh bột có thể ảnh hưởng đáng kể đến lượng đường trong máu do hàm lượng carbohydrate cao. Khoai tây luộc có GI là 70, thuộc nhóm thực phẩm có GI cao. Khoai tây chiên và khoai tây nướng thậm chí có GI cao hơn nhiều (95). Do đó, người đái tháo đường được khuyến cáo là nên hạn chế tiêu thụ các sản phẩm từ khoai tây này, cả khoai tây nghiền, khoai tây chiên và khoai tây lát mỏng.
• Khoai lang: Mặc dù khoai lang là nguồn cung cấp chất xơ và vitamin dồi dào nhưng chúng lại có chỉ số đường huyết thuộc nhóm cao (70), tương tự khoai tây. Do đó, chúng cũng có thể làm tăng đường huyết đột ngột nếu tiêu thụ nhiều và riêng lẻ. Các loại củ như khoai tây, khoai lang, khoai từ, khoai mỡ…. chứa nhiều tinh bột và đường, nhưng chúng vẫn thuộc nhóm rau củ. Khi ăn một lượng lớn, chúng có thể làm tăng đột ngột lượng đường trong máu, gây ra nhiều nguy cơ nguy hiểm cho người bệnh tiểu đường. Chính vì vậy, những loại củ này được xếp vào loại rau người tiểu đường không nên ăn quá thường xuyên. Do hàm lượng carbohydrat lớn, các loại khoai này nên được xếp vào nhóm thực phẩm giàu tinh bột.
• Củ cải vàng: là một loại rau củ có rễ có hương vị ngọt, béo và phần thịt màu trắng kem. Củ cải vàng giàu chất xơ, vitamin A, C và K. Tuy nhiên, chúng có chỉ số GI là 85, được phân loại là thực phẩm có GI cao.
• Củ cải nấu chín: Củ cải là một loại rau củ có vị ngọt nhẹ. Khi nấu hay luộc, nó mềm giống như khoai tây nghiền. Khi đó, nó có chỉ số GI cao (85), cũng tiềm ẩn nguy cơ làm tăng đường huyết đột ngột.
• Một số rau củ khác có chỉ số GI thấp ở dạng tươi, nhưng khi nấu chín, chúng có GI tăng lên đáng kể và được liệt vào nhóm có GI cao. Ví dụ như cà rốt (GI là 30 ở dạng tươi, nhưng tăng lên 85 khi nấu chín), củ dền (GI tăng từ 30 lên 65 khi luộc).
Để duy trì mức đường huyết ổn định, bạn nên hạn chế các loại rau củ hoặc thực phẩm chế biến từ rau củ có chỉ số GI cao và thay thế chúng bằng những loại có GI thấp hơn. Lựa chọn đúng loại rau người tiểu đường không nên ăn sẽ giúp bạn ổn định đường huyết hiệu quả. Một quy tắc dễ nhớ là các loại rau củ mọc trên mặt đất thường ít carbohydrat và có chỉ số GI thấp hơn.
2. Một số lưu ý khác khi ăn nhiều rau
Ngoài việc biết loại rau người tiểu đường không nên ăn dựa trên chỉ số GI, còn một số lưu ý khác khi ăn rau, đặc biệt là đối với người tiểu đường. Axit oxalic, một chất tự nhiên có trong nhiều loại thực vật, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe khi tiêu thụ quá nhiều. Khi vào cơ thể, oxalat kết hợp với canxi và các khoáng chất khác, tạo thành các tinh thể oxalat. Sự tích tụ của các tinh thể này có thể dẫn đến hình thành sỏi thận và các vấn đề về đường tiết niệu. Mặc dù cơ thể có khả năng bài tiết một lượng nhỏ oxalat, việc tiêu thụ quá nhiều thực phẩm giàu oxalat như rau bina, đại hoàng và củ cải đường có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận, đặc biệt ở những người có chế độ ăn ít canxi. Do đó, những người có nguy cơ sỏi thận nên tìm hiểu kỹ về loại rau người tiểu đường không nên ăn hoặc nên hạn chế để tránh làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, nếu bạn ngâm và nấu thực phẩm có hàm lượng oxalat cao, lượng oxalat sẽ giảm.
Tiêu thụ quá nhiều rau củ có màu vàng cam như cà rốt, bí ngô, rau bina, rau diếp, cà chua, … có thể dẫn đến ngộ độc vitamin A, với các triệu chứng như nhức đầu, phát ban, buồn ngủ, cáu kỉnh, đau bụng, buồn nôn và nôn, …
Dưa chua có nhiều lợi ích như ít calo, ít chất béo, giàu chất xơ và vitamin A, K, cùng các chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nhược điểm lớn của dưa chua là chứa rất nhiều natri. Một quả dưa chua lớn có thể cung cấp tới hơn 2/3 lượng natri khuyến nghị cho một ngày. Tiêu thụ quá nhiều muối có thể làm tăng huyết áp, từ đó gia tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ, tiểu đường và bệnh thận, đồng thời làm giảm canxi trong xương, dẫn đến nguy cơ gãy xương cao hơn.).
Mặc dù ăn nhiều rau xanh mang lại vô số lợi ích, nhưng việc đa dạng hóa chế độ ăn là điều cần thiết để đảm bảo cân bằng dinh dưỡng. Bạn không nên ăn chỉ một loại rau củ hay chỉ ăn rau củ. Bằng cách kết hợp rau xanh với các loại thực phẩm khác như thịt, cá, tinh bột và chất béo lành mạnh, bạn không chỉ cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cơ thể mà còn giảm thiểu nguy cơ thiếu hụt vi chất và các rủi ro khác. Để quản lý tốt hơn chế độ ăn và kiểm soát đường huyết, đặc biệt với người bệnh tiểu đường, việc theo dõi mức đường huyết thường xuyên là vô cùng quan trọng.
Tóm lại, việc hiểu rõ về loại rau người tiểu đường không nên ăn là rất quan trọng để kiểm soát đường huyết và duy trì sức khỏe. Bên cạnh đó, bạn cũng nên theo dõi đường huyết thường xuyên để nắm bắt được phản ứng của cơ thể với các loại thực phẩm. Việc kết hợp giữa kiến thức về loại rau người tiểu đường không nên ăn và theo dõi đường huyết sẽ giúp bạn quản lý bệnh tiểu đường một cách hiệu quả.
Máy đo đường huyết liên tục 3P của FPT MediCare là một công cụ hữu ích giúp bạn nắm bắt chính xác và nhanh chóng sự thay đổi của đường huyết và đưa ra những quyết định ăn uống phù hợp, từ đó cải thiện chất lượng cuộc sống. Để tìm hiểu thêm về lợi ích của máy đo đường huyết liên tục 3P, bạn có thể tham khảo các bài viết chi tiết trên trang web của FPT MediCare tại https://web.fptmedicare.vn/.
Bài viết tham khảo nguồn: